zabudowa mieszkaniowa w rybniku

konkursu na opracowanie koncepcji architektoniczno-urbanistycznej budynku mieszkalno-usługowego przy ul. Gen. J. Hallera w Rybniku
II nagroda
Paweł Góral, Marcin Jojko, Jakub Kaczmarek, Bartłomiej Nawrocki, Anna Nowakowska, Agnieszka Weber

Zaprojektowany układ zabudowy ma na celu wyraźne zdefiniowanie przestrzeni w ramach przedmiotowego kwartału, polegające na: odpowiednim poszanowaniu i wyeksponowaniu historycznej zabudowy wzdłuż ul. Hallera i włączeniu jej w obszar przyszłego pasażu, wyraźnym zdefiniowaniu przestrzeni publicznej w obrębie planowanego Centrum Edukacji oraz terenów zielonych po stronie wschodniej, a także częściowym otwarciu wnętrza kwartału na przyszłe Bulwary Nacyny. Zaproponowane rozwiązania architektoniczne i materiałowe są natomiast próbą współczesnej interpretacji zasad kształtowania sąsiadującej zabudowy i poszukiwaniem kontynuacji lokalnego genius loci.

Ze względu na stosunkowo chaotyczny układ istniejącej zabudowy tej części centrum Rybnika, projektowana struktura ma być swoistym „kamieniem urbanistycznym”, który stanowić będzie punkt odniesienia dla uporządkowania i przyszłego funkcjonowania przedmiotowego kwartału oraz jego najbliższego otoczenia. Lokalizacja i funkcja zabudowy w ścisłym centrum miasta narzucają zwarty, elegancki i miejski charakter założenia, różniący się w swym wyrazie od standardowej typologii osiedlowej. Przewidywany regulaminem konkursu pasaż pieszo-rowerowy wzdłuż ulicy Hallera zdecydowano się znacząco poszerzyć poprzez wyraźne wycofanie projektowanej linii zabudowy oraz zachowanie i wyeksponowanej budynków historycznych. Zaadaptowanie istniejących obiektów na funkcje usługowe w powiązaniu z zielenią, ciągami pieszymi oraz usługami przewidzianymi w parterach nowych i starych budynków dają realną szanse na wytworzenie nowej i przyjaznej przestrzeni publicznej. Dodatkowo odsunięcie zabudowy od ulicy znacznie podwyższy standard przyszłych mieszkań, szczególnie pod względem oświetlenia i akustyki. Planowane połączenie przeciwlegle zlokalizowanych targowiska miejskiego oraz wielopoziomowego parkingu miejskiego zaprojektowano w formie zadaszonego pasażu wzdłuż lokali usługowych przewidzianych w parterze.

rzut typowej kondygnacji

W sąsiedztwie terenu opracowania maksymalna wysokość zabudowy oscyluje na poziomie 15m, co potwierdzone zostało również w wytycznych konserwatorskich, nakładając maksymalną wysokość zabudowy nie większą niż sąsiadującego zamku. W związku z tym budynki zaprojektowano jako 4-kondygnacyjne, o wysokości 14m. Istniejąca zabudowa w sąsiedztwie obszaru opracowania, a w szczególności w obrębie ul. Hallera, charakteryzuje się bogatą sylwetą i urozmaiceniem elewacji w formie wykuszy, balkonów, lukarn itp. Zgodnie z założoną idea kontynuacji otaczającego kontekstu, przetworzoną zasadę kompozycji zastosowano w projektowanej zabudowie, lokalizując na najwyższej kondygnacji niewielkie tarasy i rytmicznie wycofując krawędź wieńczącą budynku.

Lokalizacja zabudowy w obrębie centrum miasta definiuje typowo mieszczański charakter projektowanych budynków. W opozycji do osiedlowej zabudowy mieszkaniowej, kamienice miejskie posiadają wyraźne cechy tożsamościowe, również obecne w obrębie obszaru opracowania. Układ pierzejowy, akcentowane narożniki, wydzielenie z elewacji usługowych parterów pod względem formalnym i kompozycyjnym, stosowanie ornamentu i materiałów o wyższej jakości, to niektóre elementy charakterystyczne dla typowych kamienic. Dlatego też w zaproponowanej zabudowie, będącej próbą poszukiwania krytycznej kontynuacji istniejącego kontekstu, uwzględniono odpowiednie elementy i zasady projektowe, przy użyciu współczesnego języka architektury.

Zastosowany układ oraz proporcje otworów okiennych w projektowanej zabudowie mają na celu stworzenie elewacji adekwatnej dla struktury miejskiej. Partery budynków o funkcji usługowej wyróżniono poprzez zastosowanie innego materiału elewacyjnego oraz zwiększoną wysokość kondygnacji. Okładzinę parteru przewidziano z prefabrykatów betonowych zabezpieczonych powłoką antygrafitti. Dla kondygnacji mieszkalnych zaproponowano okna typu „porte-fenetre”, będące dla większości mieszkań ekwiwalentem balkonów i loggii, charakterystycznych dla zabudowie osiedlowej i rzadziej spotykanych w śródmieściu. Zgodnie z wytycznymi konserwatorskimi narzucającymi stosowanie materiałów trwałych i wysokiej jakości, górne kondygnacje zaprojektowano jako wykończone klinkierem. Ze względu na przyjęty układ funkcjonalno-przestrzenny zabudowy uzyskano korzystny stosunek powierzchni elewacji zewnętrznej do powierzchni rzutu budynku.

Przyjęty układ mieszkań jest tożsamy z modułowym układem konstrukcyjnym budynku. W budynku dominują przede wszystkim trzy typy mieszkań. Mieszkania trzypokojowe oraz część mieszkań dwupokojowych otwarto obustronnie zarówno do wnętrza jak i na zewnątrz kwartału, umożliwiając ich naturalne przewietrzanie. Wysokość pomieszczeń w świetle założono 2.8m, co wpływa korzystnie na głębokość doświetlenia światłem zewnętrznym. Dodatkowe doświetlenie wewnętrznych stref serwisowych przewidziano w formie kominów świetlnych, doprowadzających górne światło do łazienek oraz kuchni kolejnych kondygnacji budynku.