zagłębiowski park sportowy
konkurs na opracowanie koncepcji urbanistyczno-architektonicznej Zagłębiowskiego Parku Sportowego w Sosnowcu
nagroda równorzędna
jojko+nawrocki architekci, JRK72
Tomasz Berezowski, Beata Gołas, Marcin Jojko, Jacek Krych, Bartłomiej Nawrocki, Michał Nawrot, Joanna Urbanowicz, Iwona Zaczek, Leszek Bojda (konstrukcja), Tomasz Klimek (oświetlenie)
Inwestycja w Zagłębiowski Park Sportowy stanowi bezprecedensową okazję do stworzenia na terenie Parku Środula całorocznego założenia krajobrazowego o charakterze sportowo-rekreacyjnym. Odpowiednie rozmieszczenie planowanych budynków wśród zieleni otaczającej Górkę Środulską wraz ze spójnym zagospodarowaniem terenu pozwolą nie tylko na budowę potrzebnego zespołu sportowego, ale nade wszystko na wykreowanie przyjaznego miejsca dla mieszkańców Sosnowca oraz całego Zagłębia. Przytłaczające kubatury planowanych obiektów sportowych – sali, stadionu zimowego oraz stadionu piłkarskiego w negatywny sposób wpłynęłyby na istniejący charakter tego miejsca, mocno utrwalony już w świadomości mieszkańców jako teren otwarty. Dlatego też podstawową decyzją projektową było wpisanie planowanego zespołu budynków w falujący krajobraz parku poprzez częściowe zagłębienie ich w terenie w sposób adekwatny do ich układu funkcjonalnego.
Projektowane zadaszenia budynków w formie lekkich i organicznych struktur lewitujących nad terenem i sprawiających wrażenie „zawieszonych w zieleni”, mają przede wszystkim stanowić swoiste dopełnienie istniejącego krajobrazu zdominowanego przez Górkę Środulską, a nie jego zaprzeczenie. Górka Środulska, stanowiąca wyraźną dominantę przestrzenną, wzbogacona zostanie przez obiekty, które nie będą konkurować skalą z jej gabarytami, natomiast delikatnie wpiszą się w parkowy charakter założenia.
Lokalizacja poszczególnych obiektów na planie zespołu ma na celu aktywację całego terenu poprzez oddziaływanie potencjału programowego każdego z budynków. Skupienie ich w jednym miejscu stanowiłoby utratę szansy na zaktywowanie całego obszaru, który zaopatrzony dodatkowe funkcje sportowe i rekreacyjne – zarówno letnie jak i zimowe – ma szansę stać się nową wizytówką Zagłębia jak również ważnym ośrodkiem promującym zdrowy tryb życia i sportowy sposób spędzanie wolnego czasu.
Obszar zespołu to przede wszystkim tereny zielone z miękką siatką ciągów pieszych, rowerowych i w szczególnych przypadkach (dojazd do obiektów sportowych) pieszo-jezdnych. Miękkie formy ścieżek stanowią po części kontynuację istniejącego już zagospodarowania po stronie południowo-zachodniej, a dopełnieniem ich jest delikatnie zróżnicowana topografia terenu w postaci wypiętrzeń oraz zagłębień terenu, z dominującą formą Górki Środulskiej. Niezależną, ale spójną z topografią terenu warstwę krajobrazową stanowi zieleń wysoka.
stadion
Udostępniony obszar pod inwestycję wymusza lokalizację stadionu, ze względu na gabaryty obiektu oraz niezbędną obsługę, w południowo-wschodnim narożniku zespołu. Naturalnie podążająca za topografią terenu widownia obsługiwana jest z poziomu terenu, pozostawiając kubaturę nadziemną jako przestrzeń otwartą na otaczający krajobraz zespołu urbanistycznego. Warunki gruntowo-wodne umożliwiły umieszczenie trybun oraz płyty boiska poniżej istniejącego poziomu terenu, stąd też w krajobrazie wyraźnie odbiera się wzrokowo jedynie linię zadaszenia, wspartą na pozornie nieregularnej siatce smukłych słupów. Obwodowo zaprojektowane trybuny w części wschodniej płynnie przechodzą w sekwencję pomieszczeń specjalnych otwartych widokowo na płytę boiska, takich jak restauracja, loże VIP, stanowiska komentatorskie itp.
W sąsiedztwie stadionu, po stronie zachodniej, w bliskości istniejącej infrastruktury do uprawiania sportów zimowych, zlokalizowano budynek lodowiska. Trybuny oraz taflę boiska umieszczono poniżej powierzchni terenu, analogicznie do budynku stadionu. Na poziomie gruntu zaprojektowano niezbędne elementy zaplecza kibiców pozostawiając strefę powyżej widowni jako jak najbardziej otwartą. Na poziomie terenu znajdują się więc funkcje komercyjne, a pozostały program obiektu przewidziano na kondygnacji podziemnej, w odpowiedniej lokalizacji ze względu na dostęp do boiska jak i wyposażenie instalacyjne. Przeszklony obwodowo obiekt odbierany wizualnie w krajobrazie jako pawilon ogrodowy subtelnie wpisuje się organicznym kształtem w założenie parkowe. Zadaszenie oparte jest na wiązce słupów usytuowanych wokół widowni. Dach zaprojektowany ze stalowych blachownic w części centralnej sperforowano okrągłymi świetlikami, dodatkowo doświetlając strefę gry.
| hala sportowa | stadion zimowy |
Budynek hali sportowej zlokalizowano w północno-wschodniej części parku, w bezpośrednim powiązaniu z parkingami oraz odpowiednimi relacjami z pozostałymi obiektami i zagospodarowaniem zespołu. Lekka konstrukcja zadaszenia o subtelnym przekroju tworzy niezależną strefę publiczną wokół budynku, otwartą na otaczający krajobraz. Zadaszenie hali oparto na systemie mijających się słupów, wzdłuż których zaprojektowano wstęgę dodatkowych funkcji oraz obwodowe szklenie budynku. Pojawiają się tu kasy biletowe z informacją, kiosk handlowy oraz punkty gastronomiczne. Dopełnieniem tej strefy obsługi jest sekwencja otwartych przestrzeni do poziomu -1, odpowiednio doświetlających zaplecze kibica na kondygnacji poniżej.
Projektowane budynki sportowe przenikają się z falującym, zielonym krajobrazem zespołu i stanowią jego integralny element funkcjonalny i topograficzny. Każdy z nich, wraz z niezbędną infrastrukturą, obsługą oraz dojazdami, stanowi z jednej strony autonomiczny element krajobrazu, z drugiej zaś podobna struktura funkcjonalno-przestrzenna pozwala stworzyć wyraźną spójną relację pomiędzy nimi. Projektowane przy użyciu tożsamego języku architektury, obiekty nawiązują do siebie pod względem użytych materiałów, konstrukcji i wykończeń. Lekkie konstrukcje zadaszeń przewidziano pokryć blachą o różnym stopniu połysku i perforacji, w zależności od miejsca zastosowania. Dyskretne rozmieszczenie oświetlenia RGB w przestrzeni konstrukcji w powiązaniu z perforowanymi elementami poszycia sufitów pozwalają na stworzenie szerokiego wachlarza scenariuszy świetlnych, adekwatnych do konkretnych wydarzeń i imprez sportowych.
| stadion | hala sportowa | lodowisko |